|
جزایر سه گانه از نگاه تاریخ
|
| احمدرضا نجفی* |
| دانشگاه فرهنگیان |
|
|
چکیده: (39 مشاهده) |
نیروهای انگلیسی در سال ۱۸۱۹ میلادی با ورود به منطقه حساس و استراتژیک خلیج فارس، برای تثبیت موقعیت خود، جزایر مهم این منطقه از جمله جزایر ایرانی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک را به ناحق به اشغال درآوردند. پیش از این، آن‌ها با سرکوب نیروهای قواسم در حاشیه جنوبی خلیج فارس، تمامی شیوخ آن مناطق را تحت‌الحمایه خود قرار داده بودند. پس از اشغال جزایری چون ابوموسی و تنب بزرگ و کوچک، این جزایر را به شیوخ شارجه و رأس‌الخیمه واگذار کردند. زمانی که انگلستان تصمیم گرفت نیروهای خود را از خلیج فارس خارج کند، تصمیم گرفت با توافق ایران و شیوخ امارات، جزایر اشغال‌شده ایرانی را به ایران بازگرداند. این موضوع یکی از شروط اصلی ایران برای موافقت با تشکیل فدراسیون امارات عربی متحده نیز بود. در خصوص بازگرداندن دو جزیره تنب بزرگ و تنب کوچک، مسئله‌ای مطرح نشد؛ اما درباره جزیره ابوموسی توافق شد که میان ایران و امارت شارجه توافق‌نامه‌هایی با محوریت شراکت در منافع حاصل از این جزیره تنظیم شود. این توافق در سال ۱۹۷۱ میلادی انجام و از سوی هر دو طرف پذیرفته شد. چندی است که کشور امارات عربی متحده ادعای مالکیت بر جزایر سه‌گانه را مطرح می‌کند و تلاش دارد با بهره‌گیری از شرایط موجود، از جمله وضعیت ضعیف سیاست خارجی ایران و تحریم‌های گسترده جهانی، منفعتی برای خود به دست آورد. از سوی دیگر، با توجه به استراتژیک بودن منطقه خلیج فارس و اهمیت انتقال انرژی از این آبراه به غرب، در کنار تهدیدهای همیشگی ایران در معادلات جهانی مبنی بر احتمال مسدود کردن تنگه هرمز، به‌وضوح می‌توان ردپای استعمارگران غربی به رهبری آمریکا و انگلستان و نیز رقبای شرقی، به‌ویژه چین و روسیه که اخیراً به این موج پیوسته‌اند، را در این ماجرا مشاهده کرد. لذا، با در نظر گرفتن اهمیت موضوع، در این نوشتار قصد داریم با رویکردی توصیفی و تحلیلی، ضمن اشاره به پیشینه تاریخی جزایر تنب بزرگ، تنب کوچک، و ابوموسی و تأکید بر حق مالکیت ایران بر این مناطق، به این نکته بپردازیم که اصلی‌ترین دلیل طرح این ادعا از سوی دولت امارات، نقاط ضعفی است که ایران در روابط سیاسی خود با دنیای غرب و شرق با آن روبه‌رو است. این ادعا بیشتر رنگ‌و بوی جهانی به خود گرفته و امارات متحده عربی، با بهره‌گیری از دلایل و پیشینه تاریخی موجود، آن را مطرح کرده است.
|
|
| واژه‌های کلیدی: جزایر ایرانی، تنب بزرگ، تنب کوچک، ابوموسی، تفاهم نامه ۱۹۷۱ میلادی |
|
|
متن کامل [PDF 960 kb]
(15 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى
دریافت: 1403/9/15 | پذیرش: 1403/11/15 | انتشار: 1403/11/7
|
| * نشانی نویسنده مسئول: najafi45.a@gmail.com |
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
